Kafeinsiz çay diğer bir adıyla decaf çay, son zamanlarda sıklıkla aranan çay çeşitlerinden biri. Bunun sebebi ise yüksek kafein tüketiminin bir süre sonra anksiyeteye ve uyku bozukluğuna sebep olması. Genellikle kafeine karşı hassasiyeti olan kişilerce tercih edilen bu çay çeşitleri artık günümüzde pek çok kişinin de dikkatini çeker oldu.
Kafein, çay yapraklarının içerisinde doğal bir şekilde bulunan bir maddedir. Fakat çaya uygulanan işlemler ve bu işlemlerin yoğunluğu çayın içerisinde bulunan kafein miktarının değişmesine sebep olur.
Diğer taraftan kafeinsiz çay elde etmek adına da birtakım yöntemler uygulanır. Bu yöntemler sayesinde çaydan kafein arındırılır ve decaf çay olarak da adlandırılan kafeinsiz çayın meydana gelmesini sağlar.
Fakat decaf çay olarak adlandırılan çayların içerisinde çok az miktarda da olsa kafein bulunabilmektedir. Bu sebeple tamamen kafeinden arınmış bir çay içmek istiyorsanız alacağınız çayda “kafeinsiz çay” ibaresinin bulunmasına dikkat edin.
Konu decaftan açılmışken kafeinsiz kahve çeşitlerinin de var olduğunu hatırlatmakta fayda var. Kafein ile aranıza küçük bir mesafe koymak istiyorsanız decaf kahve hakkında da bilgi edinmenizi öneririz. “Kafeinsiz Kahve Nedir? Decaf Kahve Hakkında Her Şey” başlıklı blog yazımızda kafeinsiz kahve hakkında merak ettiğiniz her şeyi bulabilirsiniz.
Kafeinsiz Çay Nasıl Elde Edilir?
Çaydan kafeini arındırmak için 4 farklı yöntem uygulanır. Yaygın olarak kullanılan bu yöntemleri metilen klorür, su işleme, karbondioksit ve etil asetat şeklinde sıralayabiliriz. Bu yöntemler çayın içerisindeki kafein miktarını büyük oranda azaltır.
Metilen Klorür Yöntemi ile Çaydan Kafeini Arındırma
Metilen klorür yöntemi ile çaydan kafeini arındırma işlemi oldukça basittir. Bu yöntem ile çayı kafeinden arındırmak adına aşağıda sıralayacağımız adımlar gerçekleştirilir.
- Su metilen klorürün içerisine batırılır.
- Aromaların yeniden absorbe edilmesi adına su çay içerisine geri dökülür ve böylece çayın içerisindeki kafein yok olur.
Metilen klorür yöntemi çaydan kafeini arındırmak için tercih edilse bile bu yöntem sağlıklı kabul edilmez. Hatta dünyadaki pek çok ülkede bu yöntem ile kafeinsizleştirilen çayın dışarıya satılmasına izin verilmez. Fakat çayın aromasını ve lezzetini bozmadan kafeinsizleştirmek adına bu yöntem tercih edilir.
Su İşleme Yöntemi ile Çaydan Kafeini Arındırma
Su işleme yöntemi en az tercih edilen kafeinsizleştirme yöntemidir. Su işleme yöntemi ile çaydan kafeini arındırmak adına aşağıdaki adımlar uygulanır.
- Çay bir süre sıcak suyun içerisinde bekletilir ve kafeinden arındırılır.
- Ortaya çıkan çözelti karbon filtre ile süzülür.
- Çayın yağlarını ve aromalarını tekrar emebilmesi için filtreden geçirilen su tekrar çayın üzerine ilave edilir.
Bu yöntemle kafeinsizleştirilen çayın tadı oldukça yavandır. Hatta bu çayı tadanlar, tadını sulandırılmış çaya benzetirler. Dolayısıyla bu yöntem ile kafeinden arınan çay çeşitleri aromasız ve lezzetsiz olacaktır. Fakat çayı kafeinden arındırmak adına kullanılabilecek en basit yöntemdir.
Karbondioksit Yöntemi ile Çaydan Kafeini Arındırma
Karbondioksit ile kafeinsizleştirme işlemi en doğal ve en güvenli yöntemdir. Su ile işleme yönteminin aksine bu yöntem ile kafeinden arındırılan çay çeşitleri oldukça aromatik ve lezzetlidir. Ayrıca bitki içeriğinde bulunan yararlı bileşenleri de kaybetmez. Bu yöntemle çaydan kafeini arındırmak için uygulanan adımlar ise şu şekilde;
- Yüksek sıcaklık ve basınç altındaki karbondioksit solvent hale gelir.
- Kritik olmayan bu minik moleküler kafein moleküllerini çeker. Böylelikle çay kafeinden arındırılır.
Lezzet molekülleri küçük olduğu için bu yöntem ile kafeinden arındırılan çay çeşitleri tadından pek bir şey kaybetmez. Bu sebeple de çaydan kafeini arındırmak adına en çok tercih edilen yöntemdir.
Etil Asetat Yöntemi ile Çaydan Kafeini Arındırma
Bu yöntem kullanılarak kafeinden arındırılan çay çeşitlerine “doğal kafeinsiz” çay denir. Çünkü etil asetat maddesi çayın içerisinde kendiliğinden bulunur. Bu madde aynı zamanda metilen klorür yönteminde çözücü olarak da kullanılır.
Etil asetat yönteminin tek eksisi kafeinden arındırma işleminin ardından bu maddenin çaydan arındırılmasının oldukça zor olmasıdır. Dolayısıyla çayı içtiğiniz zaman kimyasal bir tat olduğunu hissedebilirsiniz.
Kafeinsiz Çaylar Nelerdir?
Kafein miktarının en az olduğu çay çeşitleri oksidasyon işleminin çok az uygulandığı bitki çayı çeşitleridir. Kafein miktarının çok az olduğu bitki çayı çeşitleri oolong çayı, yeşil çay ve beyaz çaydır. Fakat siyah çay yüksek oksidasyon işlemine tabii tutulduğu için içerisinde bol miktarda kafein barındırır.
Kafeinden uzak durmak istiyorsanız Mithra Coffee & Tea Co.’nun çay dünyasını ziyaret edebilirsiniz. Kafeinsiz çay çeşitlerine de yer veren Mithra Coffee sizi arzu ettiğiniz lezzet ve aroma ile de buluşturuyor. Zengin içerikli kafeinsiz çayları ile size mükemmel bir çay keyfi sunuyor. İşte, Mithra Coffee & Tea Co.’nun kafeinsiz bitki çayı çeşitleri!
Hibiskus Çayı
Mithra Coffee & Tea Co.’nun İran’a özgü lezzeti olan hibiskus çayının içerisinde kafein bulunmaz. Bu sebeple kafeine karşı hassasiyeti olanlar tarafından en çok tercih edilen bitki çayı çeşididir.
Hibiskus çayı, kafein içermemesine rağmen oldukça lezzetli ve aromatiktir. Kendine has mayhoş bir tadı olan bu çay çeşidi hem sıcak yaz günlerinde hem de soğuk kış günlerinde keyifle tüketilebilir. Sıcak tüketimin yanı sıra soğutulup içerisine buz eklenerek de servis edilen bu çay çeşidini gönül rahatlığıyla tüketebilirsiniz.
Rooibos Çayı
Mithra Coffee & Tea Co.’nun rooibos çayı Afrika’ya özgü bir lezzettir. Rooibos çayı kafeinsiz yapısına rağmen içerisinde bol miktarda vitamin ve mineral de bulundurur. Büyüleyici kokusu, tadı ve görüntüsü ile sizi büyüleyecek bir lezzet olan rooibos çayını gönül rahatlığıyla tüketebilir ve lezzetin keyfine varabilirsiniz.
Çayı çok seviyor fakat vücudunuza kafein sokmak istemiyorsanız bu çayları severek tüketebilirsiniz.