Dibek kahvesi, Türk kahvesinin içerisine birtakım aromaların eklenmesiyle hazırlanan özel bir kahve çeşididir. Anadolu’nun Türk kahvesine başka bir form kazandırdığı bu kahve çeşidi, bugün ülkemizin hemen hemen her yerinde tüketilmekle birlikte dibek kahvesinin ünü ülke sınırlarını da aşmıştır.
Dibek Kahvesi Tarihi ve Kültürel Önemi Nedir?
Dibek kahvesinin tarihi, yaklaşık olarak 15. yüzyıla kadar uzanır. Osmanlı İmparatorluğu’nun yayılması ile birlikte, kahve bu bölgelerde popüler hale geldi. Kahve çekirdekleri öğütülüp su ile karıştırılarak yapılan bu geleneksel kahve türü; özel bir öğütme tekniği ve kahve öğütme aleti olan “dibek” ile hazırlanır.
Dibek, taş veya mermerden yapılan, içinde kahve çekirdeklerini öğütmek için kullanılan bir alettir. Bu öğütme işlemi, kahvenin ince bir toza dönüşmesini sağlar. Bu da dibek kahvesinin karakteristik kalın ve köpüklü dokusunu oluşturur.
Dibek kahvesi, sadece bir içecek değil. Aynı zamanda toplumsal etkileşimin de bir parçası olmuştur. Özellikle Orta Doğu’da ve Türkiye’de, misafirler evlere geldiğinde veya özel günlerde, dibek kahvesi ikramı özel bir gelenek haline gelmiştir.
Dibek kahvesi, insanları bir araya getiren, sohbetlerin odak noktası haline gelen bir içecektir. Aynı zamanda özel bir tadı ve kokusu olan bu kahve, yerel mirası ve kültürel zenginliği yansıtır.
Dibek kahvesi hazırlama ve sunma süreci de kültürel önem taşır. Kahve, misafirler için özel bir şekilde sunulur ve bu sunum sırasında geleneksel fincanlar ve şekerlemeler kullanılır. Kahve içildikten sonra fincanın içinde kalan kahve telvesi, fal bakma geleneği için kullanılır ve bu da daha fazla sosyal etkileşime olanak tanır.
Dibek Kahvesi Nasıl Öğütülür ve Hangi Yöntemler Kullanılır?
Dibek kahvesi, Türk kahvesinin özel bir değirmende elle öğütülmesinin ardından içerisine farklı aromaların eklenmesiyle hazırlanan bir kahve çeşididir. Sunumu ve hazırlanışı Türk kahvesi ile benzer olan bu lezzeti Türk kahvesinden ayıran en önemli özellik içerisinde bulunan ekstra malzemeler ve kahve çekirdeklerinin öğütülme şeklidir.
Dibek kahvesi, dibek adı da verilen özel taş ya da ahşap değirmende öğütülen kahve çekirdekleri ile hazırlanır. Bu sebeple dibek kahvesinin kahve taneciklerinin boyutu ile Türk kahvesini kahve taneciklerinin boyutu birbirinden farklıdır. Türk kahvesi kıvam olarak bebek pudrasını andırır. Fakat dibek kahvesinin içindeki tanecikler daha iridir.
Peki, dibek kahvesinin içerisine ilave edilen aromalar nelerdir?
Dibek Kahvesi Yapımında Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
Dibek kahvesinin farklı bitki çeşitleriyle birlikte dibek adı verilen özel değirmenlerde dövülerek hazırlandığına yukarıda da değindik. Şimdi de içeriğine göz atalım.
Dibek kahvesinin farklı bir aroma kazanmasını sağlayan çeşitli bitkiler bu kahve çeşidinin yalnızca aromasını etkilememiştir aynı zamanda ortaya insan sağlığı için oldukça faydalı bir kahve çeşidinin de çıkmasını sağlamıştır.
Peki, dibek kahvesinin içerisinde neler bulunuyor? Siz değerli okurlarımız için bu sorunun cevabını da vermek istedik. İşte, dibek kahvesinin içerisinde yer alan tüm bitkiler:
Keçiboynuzu
Latince’deki adı ceratonia siliqua olan bu şifalı bitki besin değerleri bakımından oldukça zengindir. Özellikle akciğer rahatsızlıklarının tedavisini destekleyen ve pek çok hastalık için şifa kaynağı olan bu faydalı bitki, dibek kahvesinin içerisinde yer alan bitkilerden yalnızca bir tanesi.
Menengiç
Bilimsel adı pistacia terebinthus olan menengiç, halk arasında “çitlembik” olarak da anılmaktadır. Yine keçiboynuzu gibi solunum yolları sağlığından mide sağlığına kadar pek çok faydası bulunan bir bitkidir.
Kakao
Kakao çekirdekleri içeriğinde bol miktarda doğal antioksidan niteliğinde olan flavonoid içerir. Hem sayısız faydası ile hem de zengin aroması ile dibek kahvesini özel kılar.
Zahter
Zahter, halk arasında “dağ kekiği” olarak da anılan bir bitki çeşididir. Çoğunlukla Güneydoğu Anadolu’da yetişen bu bitki çeşidi doğada kendiliğinden yetişme imkanı bulur. Sindirim sistemi rahatsızlıklarından cilt problemlerine kadar pek çok rahatsızlığın tedavisini destekler.
Salep
Salep halk arasında “çam çiçeği”, “salep orkidesi” ve “orkide” isimleriyle anılmaktadır. Dik bir gövdeye ve birbirinden güzel mor çiçeklere sahip.
Bu bitkinin görünüşü kadar faydaları da dikkat çekici. Toprağın altında kalan yumru kısmı tüketilmektedir. Bitkinin bu kısmı içerdiği zengin besin değerleri sayesinde grip ve nezle gibi pek çok rahatsızlığın tedavisini destekler. Ayrıca sindirim sisteminin de düzenli çalışmasını sağlıyor.
Dibek kahvesinin içerisinde genel itibariyle yukarıda saydığımız aromalar ve bitkiler bulunur. Bunların yanı sıra aromalar da ilave edilmektedir. Özellikle damla sakızı, çikolata gibi zengin aromalara sahip malzemeler de eklenir. Böylece kahve tatlı bir aroma kazanır.
Dibek Kahvesi Çeşitleri Nelerdir?
Piyasada farklı çeşitlerde dibek kahveleri bulunmaktadır. Bu çeşitler farklı aromaların ağırlıklı olarak kullanmasıyla oluşturulur. Sade, damla sakızlı, fıstıklı, bademli ve kakuleli gibi farklı çeşitleri bulunur.
Dibek Kahvesi Faydaları
Dibek kahvesinin içerisindekilere ve çeşitlerine bakmışken bu kahvenin faydalarına da değinmemek olmaz. İşte, dibek kahvesi içmenin faydaları!
Dibek kahvesi, vücudun farklı bölgelerinde meydana gelen rahatsızlıkların tedavisini destekleyen bir kahve türüdür. Oldukça faydalı olan bu kahve çeşidinin faydaları ise şekilde;
- Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar ve hazımsızlığı giderir.
- Ağız kokusunun giderilmesini sağlar ve nefesi ferahlatır.
- Mide rahatsızlıklarının tedavisini destekler ve boşaltım sisteminin daha düzenli çalışmasını sağlar.
- Hafızayı güçlendirir ve konsantrasyonu arttırır.
- Daha dinç ve enerjik hissettirir.
- İştah kapatıcı özelliği vardır.
Dibek kahvesinin bilinen pek çok faydası olmakla birlikte hamile, emziren ve kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin bu kahveyi tüketmeden evvel hekimlerine danışmalarını öneririz. Çünkü dibek kahvesinin içerisinde pek çok bitki çeşidi bulunmaktadır. Bu bitkilerin herhangi birinin içerisinde yer alan etken maddeler sağlığınız için tehdit oluşturabilir.
Dibek Kahvesi Nasıl Yapılır?
Dibek kahvesi ile Türk kahvesinin hazırlanma şekli birbiri ile aynıdır. Bu sebeple Türk kahvesini nasış hazırlıyorsanız dibek kahvesini de aynı şekilde hazırlayabilirsiniz. Fakat Türk kahvesini hazırlarken pek çoğumuz farkında olmadan yanlış yöntemler kullanıyoruz.
Eğer Türk kahvesinin gerçek aromasını ve lezzetini almak istiyorsanız en iyi Türk kahvesi hazırlama yönteminden bahsettiğimiz içeriğimizi okuyabilirsiniz. Böylece doğru bildiklerinizin aslında ne kadar da yanlış olduğunu görecek ve çok daha lezzetli bir Türk kahvesi hazırlamak için ilk adımlarınızı atabileceksiniz.
Hazırlanışı:
- Cezvenin içerisine 9 gram dibek kahvesini ilave edin.
- Üzerine bir fincan ılık içme suyu dökün.
- Ocağın üzerine koymadan kahveyi bu aşamada biraz karıştırın. Fakat kahveyi karıştırırken kenarlara taşmamasına dikkat edin. Aksi takdirde kahvenin tadı acılaşır.
- Kahveyi yaklaşık 1,5-2 dakika aralığında pişirin.
- Kahvenin köpüğü oluşunca fincana alın ve servis edin.
Afiyet olsun!
Dibek Kahvesi için Sunum Önerileri Nelerdir?
Kahveyi özel bir tepsi veya servis tabağı üzerinde sunabilirsiniz. Yanında geleneksel tatlılar, kurabiyeler veya çikolatalarla da servis edebilirsiniz. Böylece sunumunuzu zenginleştirebilirsiniz.
Sabahları bir fincan kahve olmadan ayılamayanlardan mısınız ya da öğle aralarında ve gün sonunda tüm yorgunluğunuzu bir fincan kahvenin aromasıyla mı atabiliyorsunuz? O halde Mithra Coffee & Tea Co.’nun birbirinden farklı aromalara sahip farklı kahve çeşitlerini deneyimlemelisiniz. Her bir kahve çeşidinde kendinizi bambaşka bir aromanın ve lezzetin içerisinde bulabileceğiniz bu kahve çeşitleri gününüze lezzet, aroma ve enerji katacaklar!
