Black Gold, Etiyopyalı bir kahve birliği yöneticisinin; işçilerin ürettikleri kahve çekirdeklerini daha iyi bir fiyata satabilmeleri için harcadığı çabayı gözler önüne seriyor. Kahve işçilerinin sesini duyurmak ve onların hak ettikleri kazancı elde edebilmeleri için dünyanın dört bir yanını dolaşan Etiyopyalı’nın hikayesine yakından tanıklık ediyoruz.
Bu belgeselde çiftçilerinin ve işçilerinin; kahve piyasası içinde hak ettiklerini alamadığına dikkat çekiliyor.
Black Gold yani Kara Altın adlı belgesel 2006 yılında gösterime girdi. Birleşik Krallık ve Etiyopya ortak yapımı olan belgesel 1 saat 18 dakika sürüyor.
Belgeselin yönetmen koltuğunda Marc J. Francis ve Nick Francis oturuyor. Ayrıca belgeselin senaryosu da yine Marc J. Francis tarafından kaleme alınmıştır.
Belgeselin incelemesine geçmeden önce ilk kahve çekirdeklerinin Etiyopya’da ortaya çıktığına değinmek isteriz. Ayrıca burada yetişen kahve çekirdekleri dünyanın en niteliklilerinden.
Böyle söyleyince dışarıda içtiğimiz bir fincan Etiyopya kahvesi geliyor aklımıza. Fincanına minimum 25-30 TL ödediğimiz o mükemmel lezzet. Doğrusu kahve çiftçileri iyi iş çıkarmış değil mi?
Peki, bir fincan kahveye ödediğiniz bu meblağın ne kadarı kahve çitçilerinin cebine giriyor? Hayatlarını kazanmak ve ailelerine bakabilmek için sabahtan akşama kadar tarlalarda çalışan çitfçiler hak ettiklerini alıyorlar mı?
İşte, bu belgesel tam da bu konuya odaklanıyor. Bu belgesel ile bir fincan kahve eşliğinde kahve piyasasının arka bahçesine konuk olabilirsiniz.
Black Gold’un Ana Teması
Kahvenin petrolden sonra dünyanın en çok işlenen ikinci malı olduğunu biliyor muydunuz? Bu da bir fincan kahvenin ardındaki teri ve emeği gözler önüne seren bilgi.
Öyleyse bu bilgiyi cebimize koyalım. Çünkü biraz sonra söyleyeceklerimiz bu konunun önemini açıkça gözler önüne serecek.
Belgeselde gerek Etiyopya’daki kahve çiftçilerinin kahveyi içilebilir forma sokmak için harcadıkları emeği; gerek ise keyifle kahvesini yudumlayan pek çok kahveseveri görüyoruz.
Kahve endüstrisine ışık tutan belgeselde bu iki mevzu da oldukça önemli. Fakat asıl önemli mevzu Etiyopyalı Tadesse Meskela’nın Etiyopyalı kahve işçileri için gösterdiği çaba.
Kim Bu Tadesse Meskela?
Tadesse Meskela, “kahraman küçük adam” olarak anılıyor. Güney Etiyopya’daki 74 kooperatifi kapsayan Oromia Kahve Çiftçileri Koopeatifi Birliği’nin genel müdürü.
Meskela, dünyanın en kaliteli kahve çekirdeklerini üreten Etiyopyalı 70.000 kahve çiftçisinin hak ettiğini ücreti alabilmesi için dünyanın dört bir yanını dolaşıyor.
Bu hareketi Adil Ticaret Harekatı tarafından da destekleniyor. Meskela kahve çiftçileri ve kahve pazarı arasındaki aç gözlü ticaretçileri yani aracıları aradan çıkarmaya çalışıyor. Aynı zamanda Tadesse kooperatifte temsil edilen çiftliklerin üretim ve kazanç koşullarını da iyileştirmek için bu çiftliklere ziyaret düzenliyor.
Ayrıca etik kahve anlayışıyla ürettiği mahsuller için farkındalık yaratabilmek adına Birleşik Krallık’ı ve Amerika’yı da ziyaret ediyor. Diğer taraftan belgeselde bu alanda çalışan diğer şirketlere, baristalara ve Afrika’daki çeşitli kahve çiftliklerine dair de görüntüler var.
Belgeselden Küçük Bir Sahne:
Tadesse kahve tarlalarından birine yaptığı ziyarette işçilerden Amerika’daki ve Avrupa’daki insanların bir fincan kahveye ne kadar ödediklerini tahmin etmelerini ister. Birkaç sentlik tahminleri duyan Tadesse onlara gerçek rakamı söyleyince işçiler afallar. Bu rakamı duyduklarında kahve şirketleri tarafından dolandırıldıklarını açıkça görürler.
Kısacası bu belgesel Amerika ve Avrupa’daki tipik kahve şirketleri hakkında değil; kahve çiftçileri, işçileri ve kooperatifler hakkında. Eğer içtiğiniz bir fincan kahvenin ardında yatan o kocaman hikayenin bir bölümüne şahit olmak istiyorsanız bu belgeseli izlemenizi kesinlikle tavsiye ederiz.
Fakat bu belgeselin diğer belgesellerden oldukça farklı olduğunu da dile getirmeliyiz.
Black Gold’u Diğer Belgesellerden Ayıran Ne?
Genelleme yapmak istemesek de pek çok kişi Black Gold gibi eleştiri içeren belgeselleri izlemeye yanaşmaz. Fakat bu belgeseli izlerken çekinmenize gerek yok.
Çünkü Kara Elmas sizi kahve içtiğiniz için eleştirmez ya da tek bir kahve şirketini ya da hükümeti azarlamaz. Dolayısıyla Kara Elmas’ı izlerken kahveyi sevdiğiniz ya da tükettiğiniz için suçluluk duymanıza gerek yok.
Kara Elmas belgeseli size kahve piyasasına dair gerçekleri göstermeyi hedefler. Bizi gözlerimizi açmaya ve kahve piyasası içindeki ekonomik ve sosyal dengesizliği görmeye davet ediyor.
Etiyopyalı işçilerin gösterdiği emeğe karşı aldıkları komik ve yürek burkan ücreti gözler önüne seriyor. Ayrıca bizi belli bir şeye inandırmaya ya da onlar gibi düşünmemiz gerektiğini söylemiyor.
Black Gold belgeseli hakkındaki görüşlerinizi ve yorumlarınızı bizimle yorum kısmında paylaşmayı unutmayın. İyi seyirler dileriz.
